-
- Katılım
- 1 May 2020
-
- Mesajlar
- 17,447
-
- Çözümler
- 1
-
- Tepkime puanı
- 47,889
-
- Puan
- 113
Kazandığımız ve infak ettiğimiz malların ne kadarı helal ne kadarı tayyib? Yani ne kadarı temiz?
Helal, sınırları geniş bir kavramdır. Haram ve tahrimen mekruh olmayan her şey helal kavramı altına girebilir.
Örneğin ticaret yaparsınız ve kâr elde edersiniz. Bu kazancınız helaldir. Peki, temiz bir kazanç mıdır? Yani tayyib bir kazanç mıdır?
Ya da mesela zekât verirsiniz. Zekât sadece helal yollarla kazanılmış mallardan verilir. Peki, verdiğimiz zekât helal olduğu kadar temiz mi? Yani tayyib mi?
Hocam, kapora aldım. Adam caydı. Adamın kaporasını vermesem olur mu? Hoca cevap verir. Helaldir, alabilirsin. Çünkü caydı vb.
Peki, helal de olsa temiz bir kazanç mıdır? Ne yaptın da bu parayı hak ettin? Haklı gerekçelerle yaptığı anlaşmayı bozmak isteyen bir kimsenin verdiği kaporayı aldın ve kazandın. Haydi helal dedik. Peki, tayyib midir?
Hocam, komisyon ücreti aldım. Adam evi veya arabayı almaktan caydı. Komisyon ücretini vermesem olur mu? Hadi, olur dedik. Adam, kendisi caydığı için komisyonunun yanacağını biliyor. Buna rağmen anlaşmadan caydı. Aldığın komisyon helal olsa da tayyib midir?
Esnaf adam satacağı malı öve öve bitiremedi. Normal bir malı eşsiz bir mal gibi pazarladı. Alıcı malı beğendi aldı ve memnun da kaldı diyelim. Peki, yüksek fiyatla sattığın bu maldan kazandığın mal helal olsa bile tayyib midir?
Kazancımızı sorgulayalım. Ne kadarı helal ne kadarı hem helal hem tayyib? Biz sadece helal olanla yetinir olduk. Malı piyasaya üç gün sürmeyince, dördüncü gün mal kıymetli ve pahalı oluyor. Malı satınca iyi bir kâr elde ediyoruz. Bu kazancımız ne kadar helal, ne kadar tayyib?
Yani modern tabirle kazancımız yasal olduğu kadar etik mi?
Mallarımızda maneviyatın kokusu yok. Maneviyat yani bereket kokmuyor. Geldiği gibi gidiyor. Giderken gece uykularımızı, gündüz neşelerimizi, huzur ve dostluklarımızı da alıp gidiyor.
Tayyib olan malın rengi, kokusu, tadı, lezzeti farklıdır. Sahibine bereket getirir, neşe getirir, huzur getirir, sevinç getirir. Ama habis olan mal, kırgınlık, yorgunluk, dert ve stres getirir.
Yerken de içerken de alırken de satarken de infak ederken de zekât verirken de hep tayyib olanı yapmakla emrolunduk. Bir tüccar elindeki malı infak etmek istiyorsa, iyi olan mal ile iyi olmayan maldan verebilir. Helal olduktan sonra sıkıntı olmaz. Ama iyi olan malı infak etmek tayyib olanı infak etmektir, iyi olmayan malı infak etmek ise habis olanı infak etmek sayılır. Bir kimse tam bozulmamış gıdayı da infak edebilir, tertemiz gıdayı da infak edebilir. Ama bir tayyib infaktır, diğeri habistir.
Rabbimiz Teâlâ şöyle buyuruyor:
يَاأَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلَالًا طَيِّبًا
Ey insanlar, yeryüzündeki temiz ve helal olan şeylerden yiyin.
Bakara 168.
وَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا
Allah'ın size verdiği rızıktan helal ve temiz olanından yiyin.
Maide 88.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ
Ey iman edenler, kazandıklarınızın temiz olanlarından infak edin.
Bakara 267.
Bizlerin kazancı ve infakı nasıl acaba? Rabbim bizlere helalinden ve temizinden kazanmayı nasip ettiği gibi, helalinden ve temizinden infak etmeyi nasip etsin!
Murat Padak
Helal, sınırları geniş bir kavramdır. Haram ve tahrimen mekruh olmayan her şey helal kavramı altına girebilir.
Örneğin ticaret yaparsınız ve kâr elde edersiniz. Bu kazancınız helaldir. Peki, temiz bir kazanç mıdır? Yani tayyib bir kazanç mıdır?
Ya da mesela zekât verirsiniz. Zekât sadece helal yollarla kazanılmış mallardan verilir. Peki, verdiğimiz zekât helal olduğu kadar temiz mi? Yani tayyib mi?
Hocam, kapora aldım. Adam caydı. Adamın kaporasını vermesem olur mu? Hoca cevap verir. Helaldir, alabilirsin. Çünkü caydı vb.
Peki, helal de olsa temiz bir kazanç mıdır? Ne yaptın da bu parayı hak ettin? Haklı gerekçelerle yaptığı anlaşmayı bozmak isteyen bir kimsenin verdiği kaporayı aldın ve kazandın. Haydi helal dedik. Peki, tayyib midir?
Hocam, komisyon ücreti aldım. Adam evi veya arabayı almaktan caydı. Komisyon ücretini vermesem olur mu? Hadi, olur dedik. Adam, kendisi caydığı için komisyonunun yanacağını biliyor. Buna rağmen anlaşmadan caydı. Aldığın komisyon helal olsa da tayyib midir?
Esnaf adam satacağı malı öve öve bitiremedi. Normal bir malı eşsiz bir mal gibi pazarladı. Alıcı malı beğendi aldı ve memnun da kaldı diyelim. Peki, yüksek fiyatla sattığın bu maldan kazandığın mal helal olsa bile tayyib midir?
Kazancımızı sorgulayalım. Ne kadarı helal ne kadarı hem helal hem tayyib? Biz sadece helal olanla yetinir olduk. Malı piyasaya üç gün sürmeyince, dördüncü gün mal kıymetli ve pahalı oluyor. Malı satınca iyi bir kâr elde ediyoruz. Bu kazancımız ne kadar helal, ne kadar tayyib?
Yani modern tabirle kazancımız yasal olduğu kadar etik mi?
Mallarımızda maneviyatın kokusu yok. Maneviyat yani bereket kokmuyor. Geldiği gibi gidiyor. Giderken gece uykularımızı, gündüz neşelerimizi, huzur ve dostluklarımızı da alıp gidiyor.
Tayyib olan malın rengi, kokusu, tadı, lezzeti farklıdır. Sahibine bereket getirir, neşe getirir, huzur getirir, sevinç getirir. Ama habis olan mal, kırgınlık, yorgunluk, dert ve stres getirir.
Yerken de içerken de alırken de satarken de infak ederken de zekât verirken de hep tayyib olanı yapmakla emrolunduk. Bir tüccar elindeki malı infak etmek istiyorsa, iyi olan mal ile iyi olmayan maldan verebilir. Helal olduktan sonra sıkıntı olmaz. Ama iyi olan malı infak etmek tayyib olanı infak etmektir, iyi olmayan malı infak etmek ise habis olanı infak etmek sayılır. Bir kimse tam bozulmamış gıdayı da infak edebilir, tertemiz gıdayı da infak edebilir. Ama bir tayyib infaktır, diğeri habistir.
Rabbimiz Teâlâ şöyle buyuruyor:
يَاأَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلَالًا طَيِّبًا
Ey insanlar, yeryüzündeki temiz ve helal olan şeylerden yiyin.
Bakara 168.
وَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا
Allah'ın size verdiği rızıktan helal ve temiz olanından yiyin.
Maide 88.
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ
Ey iman edenler, kazandıklarınızın temiz olanlarından infak edin.
Bakara 267.
Bizlerin kazancı ve infakı nasıl acaba? Rabbim bizlere helalinden ve temizinden kazanmayı nasip ettiği gibi, helalinden ve temizinden infak etmeyi nasip etsin!
Murat Padak