Ayın konusu Sünnet (1 Görüntüleyen)

Bu ay Sünnet kelimesinin kavramlaşma süreci ve Sünnet kavramının mahiyeti üzerinde konuşmaya çalışacak ve bu kavramın mahiyetini karşılıklı düşünce fırtınası yaratarak birbirimize bişeyler katmaya çalışacağız inşallah.

Sünnet sözlükte; isim olarak; yol, yol güzergahı, yaşam tarzı (siret), davranış tarzı(tabiat) vb. anlamlara gelmektedir.

Buradan yola çıkarak konuşabiliriz.

Kuran hiç bir yerde Peygamberin sünnetinden, yani bugün ki anlamda kullandığımız sünnet kavramından bahsetmez.

Vahy genelde ;Allah’ın sünneti, Bizim sünnetimiz (yüce Allah kendi zatını kastetmektedir.) Senden önce gönderdiğimiz Resullerin sünneti, öncekilerin sünneti, tek bir yerde de öncekilerin yasaları olarak bahseder. Peygamber (a.s) ile özdeşleşmiş bir sünnet kavramı sonradan oluşturulmuştur.

Cahiliye döneminde aAraplatda sünnet (Snn) kelimesini davranışlar için kullanmış, atalarının hareket tarzını yada gurup ve fıkralar kendi hareketlerini ifade etmek için yada, babalarının atalarının yol ve tarzını ifade etmek için sıkça kullanıyorlardı.

Zamanın ilerlemesi ile bu kelimenin anlamı ortak kabul ve kullanma şekliyle özelleşti ve Hz. Muhammet (a.s.) ın sünneti anlamında kavramsallaştı. Dolayısıyla Müslümanlar sünnet dediklerinde, artık akla gelen şey Hz. Muhammet (s.a.v.)in sünnetiydi.

Sünnet ve Hadis konusunu birbirine sakın karıştırmayın, ikisi çok farklı alanlar. Konumuz Sünnet. Önümüzdeki ay inşallah Hadis konusunu ele alacağız

Peki Peygamberin sünneti bağlayıcı mıdır?

Kuran bu konuda çok net ifadeler kullanır. İsterseniz Sadece ayetleri vermekle yetinip sonrada Sahih sünnetin mahiyeti üzerine konuşalım.

Peygamberin sünnetini bağlayıcı olduğuna dair Kur'an ayetleri ;

“Kim peygambere itaat ederse, Allah’a itaat etmiş olur. Kim yüz çevirirse, (bilsin ki) biz seni onlara bekçi göndermedik.”

“De ki: "Eğer Allah'ı seviyorsanız bana uyun ki Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Allah çok bağışlayıcı, çok merhamet edicidir. De ki: “Allah’a ve Peygamber’e itaat edin.” Eğer yüz çevirirlerse şüphe yok ki Allah kâfirleri sevmez.”

“Andolsun, sizin için, Allah'ı ve ahiret gününü umanlar ve Allah'ı çokça zikredenler için Allah'ın Resûlü'nde güzel bir örnek vardır.”

“De ki: “Allah'a itaat edin, resule itaat edin! Eğer yüz çevirirseniz bilin ki ona yüklenen sorumluluk yalnız ona aittir; size yüklenen sorumluluk da yalnızca size aittir. Eğer ona itaat ederseniz doğru yola erersiniz. Resulün görevi ancak apaçık bir tebliğdir.”

Dinin tabiatı, dilin tabiatı, nassın tabiatı ve insanın tabiatı farklılıklar arz eder. Haliyle hepimizin sünnet tanımı farklılık arz edebilir o yüzden ben bana ait olanı tabi olduğum ve düşündüğüm görüşü deklare ediyorum.
Çünkü sünnetin kavramlaşma süresi çetrefilli ve ihtilaflıdır. Arap toplumunda bahsettiğimiz üzere farklı bir anlamda kullanılırken İslamla beraber Peygamberin sünneti olarak süreç içinde kavramsallaştı. Sonrada sorun olarak neyin peygamberin sünneti olup neyin olmadığı çokça tartışıldı, konuşuldu, yazıldı.

Net ifadeyle belirteyim ki gerek Şatibi gerek diğer alimlerin tartışmanın temel eksenini yürüttüğü ; sakal, kıyafet, tıbbu’n-nebi, tasarruflarının taksimati hususundaki tartışmalar, Şatıbi tarafından yapılan zaruriyat, haciyat, tahsiniyat ayırımındaki sınırların tayini benim için sünnet kapsamında değerlendirilecek konular değildir.
Bu konudaki tartışmaları burada yeniden tartışacak değilim. Bünyamin Erul'un Sahabenin sünnet anlayışı adlı eserde sahabenin bu konudaki tüm tartışma ve görüşlerini bulabilirsiniz.

Benim için öncelikli mevzu sünnetin mahiyeti ve bu kapsamdaki tanmlamadır.
İnşallah sonraki yazımda buna değineceğim.

Konuyu izninizle yazınız üzerinden soru cevap şeklinde ortak Analiz edelim.

Senden önce gönderdiğimiz Resullerin sünneti, öncekilerin sünneti, tek bir yerde de öncekilerin yasaları olarak bahseder. Peygamber (a.s) ile özdeşleşmiş bir sünnet kavramı sonradan oluşturulmuştur,
Dediniz ?
Geçmiş peygamberlerin yasası İnen Dinlerin kural ve yasasına göre olduğunda hem fikiriz demi ,Peygamber efendimize de inen Kitabın emir ve yasaklarını yada denildiği gibi öncekilerin yasaları üzerine emredildi ve peygamber s.a.v de bunu hayatında fiilen tatbik etdi,

Gecmis peygamberlerin yaptığı gibi ve biat edenlerde bu Ayete Tabi oldular (Rasûlüm), şöyle de: “-Eğer siz Allah'ı seviyorsanız, hemen bana uyun ki, Allah da sizleri sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Zira Allah çok bağışlayıcı, çok merhamet edicidir.”(Ali İmran 31)

Tartışmalar üzerindeki sünnetin ne olduğu nelerin yapıldığından çok Dini ne kadar bildiğimizle alakalı ,Yetersiz bir Kur'an Anlayışı ,Kitabı tam manasıyla anlayamamak ,bunun üzerine de Allah Resulü nu tanımamak neler sünnetidir neler değildir tartışmasına sebebiyet vermiştir ,

Müslüman olarak fiili hareket metodumuz Kuranı kerimdir ,onu hayatına ve hayatımıza nasıl yerlestirecez örneğide efendimiz s.a.v dir.

Yeşil sarık' Alıntı:

Senden önce gönderdiğimiz Resullerin sünneti, öncekilerin sünneti, tek bir yerde de öncekilerin yasaları olarak bahseder. Peygamber (a.s) ile özdeşleşmiş bir sünnet kavramı sonradan oluşturulmuştur,
Dediniz ?

Genişletmek için tıkla ...

İsra suresinde bahsedilen sunetullahtır. Allahın resuller üzerindeki daimi sünneti. 77. Ayetin siyak ve sibağına bakarsak daha iyi anlarız.

Ayeti birde ben yorum merkezli ele alayım ; Senden önce özgürce sorumluluklarını yerine getirmek üzere görevlendirip gönderdiğimiz Rasullere karşı çıkarak, onları sürgüne gönderenlere uyguladığımız ceza kanunları böyledir. Bizim sünnetimizde, bizim kanunlarımızın uygulanmasında, ne geri çevrilme, ne zaman-mekân sapması yapılarak değiştirilme, ne de hak edenlerinden başkalarına yönlendirilme göremezsin.

Arap toplumunda sünnet kavramı çokça kullanılan bir kelimeydi. Allah Resulünün sunneti de vardı. Yani onun yapa geldiği sürekli tekrar eden dine ahlaka dair hal hareket tavır ve davranışları. Ama süreç içinde Arap toplumunda her kişi kabile ve şahısla anılan falancanın sünneti söylenmez olup, sünnet dendiğinde sadece Resulullah’ın sunneti anlaşılmış oldu. Sünnet kavramının tabii tarihçesi budur.
Sadece Ali imrandaki ayet değil bir çok ayet peygamberin bir vahy hanmalı olmadığını resule itaati Allaha itaat olduğu çok net ifade edilir. Bu Resulullah’ın sunneti değil getirdiği mesaj ile alakalıdır.
Resulullah’ın sünneti ile alakalı olan kısmı ise şudur; Mesajın ete kemiğe bürünürken izlenen hareket tarzı ve metodoloji...
Yani buradaki hareket tarzı ve metoloji Allah resulüminün sünnetidir.
Mesela Namazların sünnetleri, ALlah resulünün ibadet metodolojisini bize verir. Namaza yaklaşımını namazı nasıl ikame ettiğini bize gösterir.

Yani benim sünneti sistemleştirfiğim şey şu :

Vahy / Resulullah’ın hareket metodu...
Vahy yaşamak / usul / uslup / metodoloji

Sonraki yazımda detaylandıracağım inşallah

(Vahy genelde ;Allah’ın sünneti, Bizim sünnetimiz (yüce Allah kendi zatını kastetmektedir.) Senden önce gönderdiğimiz Resullerin sünneti, öncekilerin sünneti, tek bir yerde de öncekilerin yasaları olarak bahseder. Peygamber (a.s) ile özdeşleşmiş bir sünnet kavramı sonradan oluşturulmuştur.)

@Qasem alıntıların telefonda bütün olarak çıktığını söylediğin için bu şekilde aldım. Önceki peygamberlerin yasaları olarak bahsedilmesi peygamberimizin sünnetinin de ölümünden sonra bu şekilde ifade edilmesinde ne sakınca olabilir.

@AsyA, bir sakınca olduğunu söylemedik zaten. Tarihsel süreci ele aldık. Bir süre sonra onun sunneti bunun sünneti kelimesi kalktı ve sadece sünnet kelimesi Allah resulünün hareket metodu olarak islam teriminolojisindeki yerini aldı.

Mesela emevilerin sonu hatta abbasiletin ilk dönemine kadar sünnet deseydin insanlar sana garip garip bakardı. Bu ne diyor yaf, yada kimin sünneti cevabını alırdın. Ama abasilerin ilk dönemiyle beraber sadece Emevi hakimiyeti olan yerlerde değil her yerde sünnet dendiğinde Allah resulünün hareket metodu anlaşılmaya başlandı. Bu güzel bişey Asya.
Mesela bugün sünnet dediğinde aklına Peygamber a.s. Sünnetinden başka bişey gelir mi? Hayır.
Kavramların tarihi sürecini bilmeseniz kavramları yanlış kullanırsınız.
Tıpkı bugün olduğu gibi

Örneğin Arap toplumu şöyle yemek yemek, şöyle elbise giymek, şöyle saç taramak falanca kişinin sünnetiydi diye saçma sapan bişey duyamazdınız. Ama falanca kişinin kabeyi tavaf, putlara namazı eda etme şekli, yada onun insanlara davranış biçimi, onun ticaretteki usulü için fanacanın bu konuda ki sünneti, yada atalarından alageldiği sünneti buydu gibi şeylerle sürekli karşılaşmak mümkündü.

Bu arada Arap toplumu sakal bırakır, sarık giyer , diş temizliği için misvak kullanırdı. Sanırım şimdi dediğimi daha iyi anladın.

@Qasem, şöyle bir söylem doğru olur mu. Mesela senin cok yaptığın bir sey var. "Bu Qasem in sünneti bende yapıyorum." desem bu dogru bir kullanım mi.

@AsyA, hayır değil, artık sünnet kavramı sadece resullullah için kullanılıyor islam usulünde. Haliyle kavramların tarihçesini bilmeyen x kişiyi peygamber ilan ettiğini düşünebilir. Fitneye mahal vermemek gerek. Edip Yüksel benim sünnetin kavramını hala kullanıyor ama