Ormanların doğal ve yapay gençleştirme çalışmaları

Ülkemiz ormanlarının yaklaşık yarısını oluşturan çam cinsi ağaçlardan tohum elde etmek, bu tohumlardan fidan üretmek oldukça zahmetli ve bilgi gerektiren bir konudur. Tabloda; tohumdan fidana döngüsünün en basit halini görüyorsunuz. Biraz daha detaylandıralım isterseniz.



Gençleştirme: İdare süresini doldurmuş veya Kapalılığı, karışım oranı ve sıklık değerleri bozulmuş ormanın, yetişme ortamı koşullarını da dikkate alarak, genç bir orman oluşturmak amacıyla planlı ve amacı olan teknik bir çalışmadır.


Ormanların gençleştirilmesi (Tensil), Silvikültür (Orman Yetiştirme) dediğimiz bilim dalının konusunu teşkil eder. İki şekilde yapılır: Tabi tensil ve Suni tensil.
Suni tensil, idare müddeti dolmuş ağaçların sahadan çıkartılarak toprağın işlenmesi ve fidanların dikilmesidir.

Tabi tensil; Düşen kozalaklardan çıkan tohumların kendiliğinden çimlenmesi ile elde edilen gençliğe denir. Tabi tensile alınmış ormanlarda, ağaç türünün bol tohum yılı, tohum dökümü ve olgunlaşma zamanı,tohum miktarı ve mevcut gençliğin durumu gibi özellikler dikkate alınmalı.

Çam cinsi ağaçların kozalakları ortalama 1,5-2 yılda olgunlaşır. 20-25 yaşından sonra tohum tutmaya başladıklarını göz önüne aldığımızda, bol tohum yılı tespiti tabi tensil için en önemli konulardan biridir. Bu tür teknik tespitlerin eksik yapılması büyük hatalara yol açar.



Bol tohum yılı tespitinde, Çam cinslerinde ağaçların 3-5 metre yukarısından alınan yeşil ve kahverengi kozalakların sayılması ve çıkan sonucun tespit tutanağına geçirilmesi ile teknik izahı yapılır. Bu tespitler ağaçların türüne farklılık arz eder.

Tabi tensilde iklim koşulları, toprak koşulları, biyolojik koşulları ve tensile konu edilmiş türün ekolojik istekleri mutlaka bilinmelidir. Uygulamacı sahayı iyi bilmelidir.

Tüm bu detaylar, 298 Nolu Silvikültürel Uygulamaların Teknik Esasları Tebliğinde ifadesini bulmuştur.