İslam Bir meselede ihtilaf varsa o meselenin...

MEZHEBİ HARAM, MEZHEBİ HELAL VE İHTİLAF HUKUKU ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Bir meselede ihtilaf varsa o meselenin içtihadi olduğunun kanıtıdır.

İçtihat yoluyla elde edilen hükümler kati değil zannidir.

Bir mesele bir mezhepte helal, aynı mesele başka bir mezhepte haram kabul edilmişse bu meselenin hakkındaki delillerin kati olmadığını gösterir. Ya delilin kendisi kati değildir ya da delaleti kati değildir.

Bir mesele bir mezhepte farz, aynı mesele başka bir mezhepte sünnet, vacip, müstehab vb. bir hüküm taşıyorsa bu meselenin hakkındaki delillerin kati olmadığını gösterir. Ya delilin kendisi kati değildir ya da delaleti kati değildir.

Bu gibi ihtilaflı meseleler çoktur. Örneğin namazın farz olduğu hükmü tüm mezheplerde aynıdır. Hiçbir ihtilaf varit olmamıştır. Ama fatiha Sûresi okumak bir mezhepte farz, diğerinde ise vaciptir. Tahiyyatın ilkine oturmak birisinde farz diğerinde farz değildir. Besmeleyi fatiha ile birlikte okumak birinde farz diğerinde ise sünnettir. Bu gibi durumlarda bu meselenin delillerinde ihtilaf olduğunu unutmamak gerekir.

Bazı hayvanların yenilmesi bir mezhepte helal iken başka bir mezhepte haram kabul edilmiştir. Bu da bu konudaki delillerin kati olmadığını göstermektedir.

Abdestin farz sayısı, zekatın hangi mallardan verilip verilmeyeceği, haccın bazı uygulamaları, orucu bozan bazı meseleler, evlilik akdini sona erdiren ya da evlilik akdini oluşturan unsurlar vb konularda bir çok ihtilaflar olmuştur.

Fıkıhtaki ihtilaf farklı bir bakış açısı, farklı bir değerlendirme olarak kabul edilmelidir. Buralardaki ihtilafın bir tarafını kesin doğru diğer tarafını kesin yanlış görmek sadece avamın yapacağı bir iştir. Fıkıhtaki ihtilaf bu anlamda bir rahmettir. Donukluğa karşı çıkmaktır.

Zira İslamın temel esaslarında hiç bir müslüman mazur sayılmazken ihtilaf olan konularda mazeretler geçerlidir.

Fakihler en doğrusunu bulma gayretinde olmuşlardır. Ama buradaki en doğruluk nesnel değil, öznel bir doğruluktur.

İşte burada şunu demek istiyorum. İhtilaflı konularda bir tarafı seçmek takva, diğerini terk etmek takvasızlık değildir. Yani Besmele ile fatihayı birlikte okumak takvadır demek yanlış bir durumdur. Ya da hakkında ihtilaf olan bir hayvan türünden bir şey yememek takva, onu yemek ise takvasızlık değildir. Hatta ihtilafın olduğu konularda günah ve sevap ilişkisi bile ciddi tartışma götürür.

Örneğin tilki eti yemek bir mezhepte helal başka bir mezhepte ise haramdır. Şayet haram olduğunu savunan bir kişi onu yerse haram işlediği için ona günâhkâr olduğunu söyleyemeyiz. Zira buradaki "haram" mezhebi yani içtihadi bir haramdır. Çünkü Allah teâlâ kendi kulları arasında ayrım yapmaz. Birine yediği bir şeyi haram sayıp diğerine helal saymaz.

Biz Müslümanlar ihtilaflı konularda birbirimizi mazur görmeliyiz. Kendi mezhebimizin ilkeleri ile başka bir mezhebe müntesip birini yargılamamalıyız. Başka bir mezhebi taklit eden birine de öcü gibi bakmamalıyız.

Murat PADAK
ŞANLIURFA Dini İhtisas Merkezi Eğitim Görevlisi

Şimdi mezhepsizlik moda zaten =)

AsyA' Alıntı:

Fıkıhtaki ihtilaf bu anlamda bir rahmettir. Donukluğa karşı çıkmaktır.

Genişletmek için tıkla ...

Bu nasıl bir rahmetmiş bunu hayatım boyunca anlamayacağım.
Birinin haram dediğine diğerinin helal demesi hangi rahmete kapı aralar bu ciddi bir sorun.
Her insan farklı bir dünyadır. Her perspektif farklı pencere açar. Düşünce çeşitliliği zengindir. Ama birinşn haram dediğine diğeri helal derse, yada birinşn farz dediğine diğeri müstehab derse bu ciddi bir soniruna kapı aralar, bu yeni bir din inşaasıdır. Oysa helal ve haram koyma yetkisi sadece Allaha aittir. Din Allah'ındır. Allahın haram kılmadığını hiç bir otorite haram kılamaz...

Rabbimin haşa otoritesine karşı çıkmak gibi bir gayesi yoktu Mezhep imamlarının Değerli Üstadım sadeece sadelestirip kolaylık olmasıydı amaç karışıklığı önlemek için..

Ateistlik dine sayıp sövme dalga geçme nasıl moda ve sıradan olduysa mezhepsizlik sıradan oldu ve en hazini Alimlerin ilmi ile kendi ni es değer görüp fetva vermek çok basit oldu maaalesef...

@Placidus, @SiyahSancaktaR, bir mezhebe tabi olmamaksa mezhepsizlikten kastınız, size göre ozaman bende mezhepsizim..
Ama ne peygamberi inar ediyorum nede islam alimlerinin çalışmalarını, içtihadlarını küçük görüyorum. Aksine onların çalışması önemli, peygamberde dini yaşamamız için ilk örnektir.

@Qasem aksine özellikle şu zamanda sahip çıkılması gerektiğinden bahsetmek istiyorum ben ayrıca benim öyle bir kastım yok sadece günümüz gençliğine hani şu Z kuşağı denen güruh onlara atıfta bulundum.

Meşhur trafo örneği vardır. Bilirsiniz oradan yola çıkarak bende sahip çıkılmasından yanayım bu trafolara Yoksa o ilmi ve kudreti anlamak yakar beynimizi o yüzden nizami almak lazımdır elektriği

@Qasem, Otorite kelâmina karşı bir cümle yazdım lâkin ben genel manada konuştum şahsına münhasır değil..
Ister mezhepsiz ol veya başka bir görüşte ol o senin ile Rabbim arasında ...

Mezhep konuları çok tartışıldı edildi fetva verenlerden tutunda her seyi silip atanlara kadar .

Herkesin kendine göre tarzı görüşü vardır saygı ve hürmet duyarım..

lakin yorumlar mutlak hakikat-i değiştirmez!..

Yorum olarak kalır !...

Ben bu manada insanların daha özgür düşünmelerinden yanayım.
Araştırmaları ve üzerine kafa yormaları taraftarıyım.
Vahyin temel ilkelerinden sapmadan tarihi serüveni incelemeleri ve içlerinden kendilerine herkonuda ayrı ayrı en iyi en güzel olanı almaları taraftarıyım. Örneğin ;Namazı bir mezhebi görüşe göre kılmaktansa peygamber ve sahabenin uygulamada gösterdiği şekilde kendilerine göre en güzel olanı alarak yapmalılar. Mesela Albani derki peygamber tehiyatta sürekli parmağını oynatırdı ve bunu peygamberi sünet olduğunu söyler, imam Azam Şahadet getirirken yükseltir, imam Yusuf mezhebi oluştururken hiç bir şekilde oynatmaz. Sahabeden bir kaç şekilde bu uygulamayı yapan var. Bu roterikte hiçbiri namazınfarzı değiş ve ben bana en uygun namazımı en güzel hale getireni alırım. Tehşyattından başından sonuna parmağını canlı tutar kaldırır indiririm. Hayatımı canlı ve diri tuttuğum gibi. O parmak benim için günde beş defa rabbin huzurunda bir sözleşmedir. Zalime ve zulme karşı asla durmayacağıma dair bir simge....
Abdullah yıldızın namaz bir tevhid eylemidir kitabını okumanızı ve kıldığımız namazlara farklı bir anlam yüklemenizi isterim. Mezhebi tartışmalardan uzak ve diri tutan bir tevhidi eylem olarak...
Ben Z kuşağını yeni gençliği seviyorum. Düşünüyor, sorguluyor, araştırıyor. Kopukta olsalar kafalarında birşeyler oturtuyor ve taklitçi değiller, iman ederlerse tahkiki bir imana sahip olacaklar